คิดงานไม่ออก หรือ สมองตัน (Creative Block) เป็น 1 ในปัญหาสุดคลาสสิกของศิลปิน ครีเอทีฟ และคนอีกมากมายในสายงานสร้างสรรค์
ถามว่า พอคิดงานไม่ออกแล้ว เมื่อไรถึงจะหาย คำตอบคือไม่มีใครรู้ เพราะคนสร้างสรรค์แต่ละคนเผชิญกับปัญหานี้ในระยะเวลาที่ไม่เท่ากัน บางคนเป็นไม่นาน แต่บางคนก็เป็นทีคราวละหลายเดือน จนมีผลกระทบต่อการทำงาน
อย่างไรก็ตามคิดงานไม่ออก ก็ไม่ใช่เรื่องที่ต้องเจอไปตลอดชีวิต และมีวิธีมากมายที่ช่วยให้คนในสายงานสร้างสรรค์เอาชนะ Creative Block ได้
Creative Block เกิดจากอะไร
Creative Block มักเกิดขึ้นแบบปุบปับ แล้วหายไปเองเมื่อถึงเวลาหรือทำอะไรบางอย่าง
สำหรับสาเหตุของมันนั้นมีอยู่มากมาย สถาบัน Rocky Mountain College of Art + Design ในสหรัฐอเมริกา ระบุในเว็บไซต์ของตัวเองว่า สมองตัน พบได้จากสาเหตุต่าง ๆ ดังนี้
- ความเครียด อย่างไรก็ตาม คนในสายงานสร้างสรรค์บางคน จะมีไฟหรือพลังสร้างสรรค์สูงขึ้น เมื่อเผชิญหน้ากับความเครียด
- ไอเดียที่มากเกินไป บางครั้ง การมีไอเดียในหัวมากเกินไปก็ไม่ใช่เรื่องดี เพราะทำให้คิดไม่ออกว่าควรเลือกไอเดียไหนดี อย่างไรก็ตาม ปัญหาหัวตันจากสาเหตุนี้อาจแก้ได้ด้วยการร่างไอเดียทั้งหมดลงกระดาษ แล้วเลือกปฏิบัติตามไอเดียที่เหมาะสมที่สุด ส่วนไอเดียที่ใช้ไม่ได้ หรือยังไม่ใช่เวลาของมัน ก็เก็บไว้ใช้ทีหลัง
- ความสมบูรณ์แบบ คนในสายงานสร้างสรรค์บางคน เป็นพวกชอบความสมบูรณ์หรือเพอร์เฟ็คต์ชันนิสต์ (Perfectionist) โดยคุณสมบัตินี้จะส่งผลให้พวกเขาไม่อยากใช้ความคิดกับไอเดียที่ยังไม่สมบูรณ์แบบหรือโปรเจ็คที่ไม่ถูกใจ ส่งผลให้ คิดงานไม่ออก นั่นเอง
ปัญหาคิดงานไม่ออก อาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ
นอกจากนี้ จากแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือต่าง ๆ บอกว่าปัญหาคิดงานไม่ออก ยังเจอได้สาเหตุอื่นได้อีก เช่น
- การเสียชีวิตของคนที่รักหรือบุคคลสำคัญ
- การขาดรายได้หรือเงินสนับสนุน
- การใช้ความคิดสร้างสรรค์อย่างหนัก
- การถูกปฏิเสธงานบ่อย ๆ
- ความวิตกกังวลเกี่ยวกับงาน
- การขาดสารกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์
- ความเจ็บป่วย
- การขาดเจตจำนงในการผลิตงานสร้างสรรค์
คิดงานไม่ออกลองใช้ 7 วิธีนี้ดูสิ
ถึง คิดงานไม่ออก จะไม่ใช่ปัญหาร้ายแรง แต่หากเกิดขึ้นเป็นเวลานาน หรือหลายสัปดาห์ติดต่อกัน ก็มีผลกระทบของชีวิตของคนในสายงานสร้างสรรค์เหมือนกัน และถ้ารู้ตัวว่าคิดงานไม่ออก คนในสายงานสร้างสรรค์ก็ควรลองวิธีเหล่านี้เพื่อแก้ปัญหา
- พักเบรค หยุดใช้ความคิด หาเวลาอยู่กับเพื่อนหรือครอบครัว และพาตัวเองออกห่างจากกิจกรรมซึ่งทำเป็นประจำ
- เดินไปเดินมา ผลการศึกษาในปี 2014 โดยมหาวิทยาลัย Stanford การเดินช่วยเพิ่มความคิดสร้างสรรค์ได้ราว ๆ 60% โดยเฉลี่ย ในขณะที่การนั่งอยู่เฉย ๆ ให้ผลลัพธ์เพียงครึ่งหนึ่งของการเดิน
- อยู่กับตัวเองให้มากขึ้น การรับผิดชอบหลายโปรเจ็คพร้อมกัน มีส่วนทำให้ความคิดสร้างสรรค์ลดน้อยถอยลง และการอยู่กับตัวเอง จะช่วยฟื้นฟูความคิดสร้างสรรค์ให้คืนกลับมาได้
- หาแรงบันดาลใจ แรงบันดาลใจพบได้ทุกหนแห่ง ไม่ว่าภูเขา ทะเล หรือที่ ๆ ไม่เคยไป นอกจากนี้ การลองทำสิ่งที่ไม่เคยทำ ยังช่วยสร้างแรงบันดาลใจและความคิดสร้างสรรค์ได้เช่นกัน
- โน๊ตทุกอย่างลงสมุดบันทึก ทุกครั้งที่มีไอเดียใหม่ ๆ ผุดขึ้นในหัว เจอข้อความหน้าสนใจ หรือไปอ่าน-ไปดูอะไรเจ๋ง ๆ มา คุณควรจดมันลงสมุดหรือที่ไหนสักแห่ง เพราเมื่อคุณหัวตัน หมดไอเดีย สิ่งที่อยู่ในสมุดอาจเป็นแรงบันดาลให้คุณ และทำให้คุณคิดงานออกได้
- ใช้ความคิดภายใต้แผนการตลาด หากคิดงานไม่ออก การคิดงานโดยอิงกับแผนการตลาดของบริษัทให้มากที่สุด อาจเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยแก้ปัญหาได้
- ปรึกษาจิตแพทย์ หากวิธีการข้างต้นใช้ไม่ได้ผล และมีแนวโน้มจะแย่ลง คุณควรปรึกษาจิตแพทย์ เพราะจิตแพทย์อาจช่วยให้คุณเอาชนะปัญหาด้วยวิธีการเชิงจิตวิทยาได้